Zelf zien we het onderbewustzijn als het deel wat verantwoordelijk is voor alle onvrijwillige functies, de emoties en de gewoonten. Met het onderbewustzijn worden alle mentale processen bedoeld (gedachten,gevoelens), die niet bewust worden ervaren.
Onderbewustzijn, wat is het en wat doet het
Van nature worden waarnemingen en andere ervaringen door mensen en dieren op een onbewuste manier verwerkt. Eerdere waarnemingen en ervaringen hebben hun invloed hierop.
De mens onderscheidt zich van dieren door een groter denkvermogen en een woordelijke taal. Het bewustzijn van mensen zal, middels beredeneringen, overheersen ten aanzien van het onderbewustzijn.
Met andere woorden beperkt het bewuste denken zichzelf doordat het een vorm van tunnelvisie teweeg brengt.
Binnen dat perspectief (bundeling van afzonderlijke beredeneringen en voortvloeiende begrippen) hebben de bijbehorende gevoelens veelal niet hun doorwerking gehad. Binnen het onderbewustzijn zijn gevoelens juist bepalend voor gedachtegangen
(raadgevend, waarde toekennend).
Einstein’s definitie van het onderbewuste
Einstein erkent het onderbewustzijn als de “intuïtieve geest c.q. proces”, en zei dat dit het ware geschenk is voor de mensheid.
“De intuïtieve geest is een heilig geschenk, en het rationele bewustzijn is een trouwe dienaar.
We hebben een maatschappij gecreëerd wat de dienaar eert en het geschenk is vergeten…”
Onbewust waarnemen
Naast dat bewust wordt waargenomen, word ook ‘onbewust waargenomen’.
Onbewust zie je bijvoorbeeld allerlei details of overeenkomsten, waar je je pas later bewust van wordt. Een mogelijke reactie is dan:
Hé, heb ik dat niet eerder gezien?. Of: Nou je het zegt, …
Van autisten wordt soms beweerd dat ze een sterke onbewuste alertheid hebben.
Het onbewuste bewust maken
Onbewuste denkprocessen en waarnemingen worden eerst opgeslagen in het korte termijngeheugen-, waarvan uit ook bewust wordt gemaakt (ingevingen, intuïtie). Het lange termijngeheugen is minder toegankelijk.
Het herinneren gaat dan moeizamer, en kan met bijvoorbeeld hypnose bewust gemaakt worden.
Beelddenkers maken veel gebruik van denkbeelden vanuit het onderbewustzijn.
Ondanks dat dat meestal genetisch bepaald is, kan dat in een opvoeding en onderwijs ook bewerkstelligd worden. Door eerst zoveel mogelijk het begrijpen van iets (zo breed mogelijk) bij te brengen, alvorens de woordelijke beredenering erover kenbaar te maken.
Dat kan lastig zijn, immers is de woordelijke beredenering er juist voor om middels een specifieke benadering een bepaald begrip te communiceren naar anderen toe. Door de betreffende beredeneringen ondergeschikt te maken aan meerdere betreffende begrippen, wordt een begrijpend denken ontwikkeld in plaats van een beredenerend denken.
Dromen vanuit het onderbewuste
In dromen wordt ook informatie (gedachtegangen, beelden, gevoelens)
bewust gemaakt vanuit het onderbewustzijn.
Je wordt je dan bewust van informatie die zowel uit het korte termijngeheugen-
als uit het lange termijngeheugen- kan komen. Dromen kunnen realistisch zijn,
maar ook vol vanfantasie, zoals ook bij nachtmerries het geval is.